Chiến tranh thương mại của Mỹ – Trung Quốc đã xảy ra vào đầu năm 2018 đã ảnh hưởng ít nhiều đến nền kinh tế thế giới. Đặc biệt là khi đây là 2 cường quốc kinh tế của thế giới. Cổ phiếu tại nhiều tập đoàn lớn của Trung Quốc bắt đầu sụt giảm. Tuy nhiên, dù kinh tế có đi ra khỏi Trung Quốc thì cũng sẽ không đến Mỹ.
Kinh tế Trung Quốc biến động như nào?
Mức thuế của Hồng Kông đang thúc đẩy các công ty chuyển một số sản phẩm ra khỏi Trung Quốc. Nhưng nó sẽ không đi đến nơi mà Tổng thống Donald Trump thích.
Cuộc chiến thương mại đã làm cho hơn 250 tỷ đô la xuất khẩu của Trung Quốc đắt hơn cho người Mỹ – từ thắt lưng da sang tủ lạnh đến xe máy. Sự gián đoạn mối quan hệ thương mại lớn nhất thế giới có các nhà sản xuất thiết bị điện tử. Các nhà sản xuất máy móc công nghiệp và các thương hiệu thời trang làm việc để chuyển đổi một số dây chuyền lắp ráp của họ.
William Ma, giám đốc quản lý nhóm của Kerry Logistics, một công ty có trụ sở tại Hồng Kông; giúp các công ty trên toàn thế giới quản lý chuỗi cung ứng của họ; cho biết: “Chúng tôi bị ngập lụt bởi các yêu cầu. “Tất cả xảy ra sau chiến tranh.”
Nhiều công ty đang giữ phần lớn hoạt động của họ ở Trung Quốc, nơi cung cấp một thị trường nội địa khổng lồ và những lợi thế mà các doanh nghiệp phải vật lộn để tìm nơi khác. Nhưng những người đang di chuyển không đổ xô đến Hoa Kỳ. Thay vào đó, họ đang tìm cách chuyển công việc sang các nước châu Á khác.
Một cảng ở Thanh Đảo, tỉnh Sơn Đông, Trung Quốc. Thuế quan của Mỹ đã làm cho hơn 250 tỷ đô la xuất khẩu từ Trung Quốc đắt hơn, khiến một số công ty phải di chuyển sản xuất ra khỏi đất nước.
Trong một cuộc khảo sát gần đây của hai phòng thương mại Mỹ tại Trung Quốc, một phần ba các công ty trả lời cho biết họ đang tìm cách chuyển sang sản xuất ngoài Trung Quốc do chiến tranh thương mại. Chỉ có 6% cho biết họ đang cân nhắc việc chuyển doanh nghiệp trở lại Hoa Kỳ.
Châu Á, không phải châu Mỹ
Đông Nam Á
Trong một số ngành, thuế quan đã đẩy nhanh sự chuyển dịch sản xuất từ Trung Quốc sang các nước Đông Nam Á; nơi lao động rẻ hơn.
Steve Madden ( SHOO ), có túi xách đã bị đánh thuế 10%, cho biết họ đang chuyển một phần đáng kể sản lượng sang Campuchia và các nước khác. Công ty hiện đang sản xuất khoảng 85% túi xách tại Trung Quốc. Một con số có thể giảm xuống 50% hoặc 60% trong năm tới.
“Sự thay đổi gần như hoàn toàn là do xung đột thương mại Mỹ-Trung Quốc”, Giám đốc điều hành Steve Madden Ed Rosenfeld nói với CNN Alison Kosik. “Chúng tôi phải chuẩn bị như thể thuế quan sẽ là mức bình thường mới; nhưng chúng tôi hy vọng rằng những cái đầu lạnh sẽ thắng thế.”
Các thương hiệu công nghệ tiêu dùng cũng đang tìm đến Đông Nam Á. Hugh Lo, phó chủ tịch bộ phận tiêu dùng tại Tập đoàn New Kinpo của Đài Loan; chuyên sản xuất thiết bị điện tử cho các khách hàng như Toshiba ( TOSBF ) và Samsung ( SSNLF ); cho biết ông đã bị tràn ngập các yêu cầu từ các công ty muốn chuyển sản xuất ra khỏi Trung Quốc.
Một năm trước, nhóm của ông đã nhận được một cuộc điều tra một tuần, ông nói. Bây giờ, đó là “có lẽ 30 lần nữa.”
Căng thẳng thương mại đã đẩy nhanh sự chuyển dịch sản xuất từ Trung Quốc sang các nước Đông Nam Á, nơi lao động rẻ hơn.
Các nước khác ở Châu Á
Lo nói rằng các nhà sản xuất thiết bị chơi game và truyền hình đặc biệt quan tâm đến việc di dời. Ông từ chối nêu tên các công ty riêng lẻ.
Các nhà cung cấp công nghiệp lớn cũng bị ảnh hưởng nặng nề với nhiều nhà cung cấp sản phẩm phải chịu mức thuế mới.
Toshiba Machine cho biết họ đang di chuyển một số sản xuất thiết bị đúc ở Thượng Hải ở nước ngoài, và nhà sản xuất máy móc Komatsu nói với CNN rằng họ có kế hoạch chuyển một số dây chuyền lắp ráp sang Nhật hoặc Mexico.
Một máy xúc Komatsu được trưng bày tại hội chợ thương mại xây dựng ở Munich vào năm 2016. Hãng sản xuất máy móc này đã nói với CNN rằng; thuế quan có thể làm kinh phí khoảng 35 triệu đô la.
Nathan Resnick, người khởi nghiệp tại San Diego Sourcify giúp hàng ngàn doanh nghiệp đặt hàng với các nhà sản xuất trên toàn châu Á, cũng đã nhận thấy một sự thay đổi rõ ràng từ Trung Quốc trong năm nay.
Vào tháng Giêng, các nhà máy Trung Quốc cung cấp tới 90% các đơn đặt hàng mà công ty của ông đã trợ giúp; trong các ngành công nghiệp như dệt may và thiết bị gia dụng. Bây giờ, ông ước tính con số này đã giảm mạnh xuống còn khoảng 50%; với sự tập trung chuyển sang các nước như Thái Lan, Việt Nam và Philippines.
Rời khỏi Trung Quốc không dễ dàng
Rất nhiều công ty không muốn rời khỏi Trung Quốc; nơi có nhiều lợi thế cho các ngành công nghiệp sản xuất trải rộng khắp châu Á.
Theo Harley Seyedin, chủ tịch Phòng Thương mại Mỹ ở Nam Trung Quốc; nhiều công ty Mỹ xuất khẩu từ Trung Quốc phải đáp ứng các yêu cầu chính xác; đòi hỏi thiết bị chuyên dụng và công nhân được huấn luyện cao .
“Chuỗi cung ứng của họ không thể điều chỉnh theo thứ tự ngắn”, Seyedin nói với CNN.
Nhân viên tại một cơ sở của Cal-Comp Technology, một đơn vị của Tập đoàn New Kinpo, tại thành phố Lipa của Philippines. Nhà sản xuất thiết bị điện tử hợp đồng đang mở rộng ở Philippines và Thái Lan để theo kịp nhu cầu của khách hàng nhằm chuyển sản xuất ra khỏi Trung Quốc.
Trung Quốc cũng tự hào có những con đường, cảng và lưới điện tốt hơn so với hầu hết các nước Đông Nam Á.
“Trung Quốc chỉ có một cơ sở hạ tầng tuyệt vời như vậy”, Resnick nói. “Bạn đi đến một số khu vực này ở Philippines hoặc Việt Nam; và mặt đất xung quanh nhà máy không được phát triển.”
Bắt đầu từ đầu ở một quốc gia khác là một bước tiến lớn.
Nền kinh tế Trung Quốc có những vấn đề lớn khác
Quên chiến tranh thương mại, nền kinh tế Trung Quốc có những vấn đề lớn khác.
Các giám đốc điều hành ước tính có thể mất đến hai năm để xây dựng một nhà máy mới. Sau đó, có những thách thức trong việc điều hướng bộ máy quan liêu địa phương; Và đào tạo nhân viên mới để đáp ứng các tiêu chuẩn của công ty.
“Phải mất thời gian,” Ma nói tại Kerry Logistics. “Những điều không thể được thực hiện qua đêm.”
Công ty của ông đang gấp rút giúp các doanh nghiệp chuyển chuỗi cung ứng của họ sang các nước châu Á khác.
Dường như Trump sẽ khó mà đạt được mong muốn của mình khi Trung Quốc vẫn đang cố gắng không để các doanh nghiệp rời khỏi Trung Quốc rơi vào tay Mỹ. Cuộc chiến này vẫn đang kéo dài và chưa biết bao giờ kết thúc.